TÜRKİSTAN İHTİLALCİSİ: ENVER

Değerli okurlarıma selamlarımı sunuyorum. Okuduğunuz için teşekkür eder, şükranlarımı sunarım. Bu yazımın da konusu Türkistan'da  şehit düşen, H vaktiyle Harbiye Nâzırlığı yapmış olan şehit İsmail Enver Paşa olacaktır. Enver Paşa, 1881 tarihinde İstanbul'da doğmuştur. Bazı önemli akrabaları;
‌Babası Hacı Ahmet Paşa(Malta'ya sürgüne gönderilmiştir", Bakü fatihi Nuri Paşa kardeşi, Kut-ul Amare kahramanı Halil Kut Paşa ise amcasıdır.  1889-1893; tarihleri arasında da Manastır Askeri Rüştiyesi'nde; 1893-1896 tarihleri arasında Manastır Askerî İdadisi'nde ; 1896-1899 Harp Okulu'ndan teğmen rütbesi ile mezun olmuştur. 1908 yılında "Hürriyet Kahramanı" ünvanını aldı. II. Meşrutiyet'in ilanında büyük payı vardır. Binbaşılığa terfi ettirilmiştir. 1909 tarihinde Almanya'ya "ateşemilter" olarak atanmış, burada siyasi faaliyetlerde bulunmuştur. 1911 yılında patlak veren Trablusgarp Savaşı'nda gönüllü olarak Bingazi komutanlığı yapmıştır. Halkı İtalyanlara karşı örgütlenmeştir. Buradaki başarılarından dolayı yarbaylığa yükseltilmiştir. Bâb-ı Âli baskınında da bulunmuştur. Edirne'yi,  Bulgarlardan geri almıştır. Böylece albaylığa getirildi. 1914 yılında ise devletimiz Harbiye Nazırı olmuştur. Global buhranda gidilebilecek en iyi taraf olarak İngilizler görülse de, İngilizler bunu kabul etmedi. Enver ve kadrosu,  Almanlarla ittifak yapmayı uygun görmüştü. Aynı yıl Sultan Mehmet Reşat'ın yiğeni Naciye Sultan ile evlenmiştir. 1.Dünya Savaşı'na katıldığımız da başkomutan Enver Paşaydı. 1918 yılında ağır bir yenilgi alınca ülkeyi terk etmek zorunda kaldı. Berlin ve Moskova gibi şehirlerde bulunmuş, ertesinde ise Türkistan'a geçmiştir ve çıkan çatışmaların birinde ne yazık ki  şehit olmuştur. Hayatını kısa ve öz bir şekilde özetledim. Tabi tarihimizde en çok konuşulan meselelerden olan Sarıkamış Olayı ise hafızalara kazınmıştır. Bu olayın en büyük suçlusu Enver Paşa olarak gösterilmiştir. Harekâtın amacı ise  Rusların ele geçirdiği doğu vilayetlerini tekrar geri
almaktır. Harekatın kış şartlarında olmayacağı söylense de başka çare yoktu. Maalesef ki burada bir faktör daha olan Ruslar tarafından bombalanan ikmal gemilerimizdi. Harekâtın ana komutanı Enver Paşa olmasına rağmen cephe ve saha komutanı Hafız Hakkı Paşa'
dır. Sarıkamış Harekatı kağıt üzerinde iyi tasarlanmış bir plan olarak gözüküyor. Fakat sahada ki yönetim zayıf olduğundan dolayı bu harekat başarısızlıkla sonuçlanmıştır. Bu konu ile alakalı bilgi edinmek ve araştırma yapmak isteyenlere  Murat Bardakçı'nın "Hafız Hakkı Paşa'nın Sarıkamış Günlükleri" adlı eseri öneririm.
  

    Enver Paşa bir devre ışık tutmuş, liderlik yapmıştır. 41 yaşında, daha genç yaşında şehit düşmüştür. Trablusgarp'ta İtalyanlara karşı kuvvetli bir direniş göstermiş;Balkanlarda ise  Sırp, Bulgar ve diğer etnik grupların isyanları ile uğraşmış;30 yaşında Harbiye Nazırı olmuştur. İttihatçıların en önemli liderlerinden olmuştur. Hatası, doğrusu,günahı, sevabı,yanlışı bir kenara bırakalım. O Türkistan'ın soğuk dağlarında bir temmuz günü kahramanca şehit düşmüştür.

Ruhu Şad Olsun.